Ik wil een boekje getiteld “Wijsheden van een Uilskuiken” gaan schrijven. Is het bescheidenheid en zelf-ironie, juist het uilskuiken, een beestje dat bekend staat om z’n symbolische stommiteiten, als mascotte te gebruiken? Of is het een slimme marketingtactiek, die de mensen laat limlachen en de rits van hun portemonnee wat losser maakt? Of schuilt er zelfs een kern van waarheid in, in de gedachte dat je wijsheid het beste aan de bron kunt aftappen, dus in plaats van “uilen naar Athene dragen”, onderzoeken waar de beestjes vandaan kwamen, voordat ze in Athene hun nesten zijn begonnen?
Om dit project te realiseren heb ik twintigduizend Euro nodig. Zonder dat geld weigeren namelijk mijn toetsenbord en mijn tekstverwerkingsprogramma de wijsheden van de jonge uil. En dat geld moet worden ge-crowd-sourced. De crowd moet denken “aha! Dat is een mooi project. Daaraan wil ik meebetalen” en dan een bedrag overmaken op mijn bankrekening. Zodat ze kunnen zeggen “mogelijk gemaakt door de crowd.” Zonder de crowd zou dit absoluut niet mogelijk zijn geweest, omdat mijn toetsenbord en mijn tekstverwerkingsprogramma de woorden van het uilskuiken weigeren. Ze zijn daar heel streng in. “Eerst de poen”, ratelde mijn toetsenbord, en “voor niets gaat de zon op” was de melding van mijn tekstverwerkingsprogramma. Zo kan ik natuurlijk onmogelijk een boekje schrijven.
Heb erbarmen! Wie weet wat voor briljante inzichten het uilskuiken zal hebben (tenslotte heb ik filosofie gestudeerd) En ik ben zo ontzettend gepassioneerd bezig met mijn kunst, dat ik het verrek om ook maar een zin te schrijven voordat het dik is gefinancieerd. Er moeten subsidiepotten over mijn hoofd worden uitgestort, omdat ik als kunstenaar behoor te leven in rijkdom, ookal is het crisis. En een vette uitkering kan er ook nog wel bij, zodat ik tenminste een reden heb om me over de staat te beklagen. En wat meer respect. Ik zet tenslotte jullie vrolijk verdiende belastingcenten om in schitterende boekjes, zonder dewelke de teloorgang van de Westerse cultuur niet meer tegen te houden is.
vs.
De kunst in Nederland is op sterven na dood. Het is vreselijk dat de subsidies eraan gaan, dat theatergezelschappen, symfonie-orkesten, dichtersverbanden, kamermuziekensembles, kleine musea zich niet in leven kunnen houden, en dat voor een pietluttige besparing, een schijntje van wat de debiele Nederlandse overheid uitgeeft aan “defensie” en andere waanzin. De kunsten behoren in het hart van de samenleving, wanneer ze, zoals Halve Zoolstra schijnt te willen, compleet commercieel moeten worden, zodat het enige criterium is hoeveel mensen het “vind-ik-leuken” op Facebook. Of iets als kunst bestaansrecht heeft wordt voortaan besloten door kwantiteit: hoe meer van de door economische malaise moedeloos geworden burgers erdoor kunnen worden vermaakt, hoe beter.
Leest u dat? Twee sentimenten in een borst. Wie kan dat vandaag de dag nog begrijpen? U? En waarom niet? Dat zijn dingen waartoe de onafhankelijke kunsten bijdragen. Complexe redeneringen, die verschillende emoties subtiel in verhouding kunnen zetten, in plaats van een enkele emotie op te blazen en onze rudimentaire instincten uit te buiten om ons nog dommer te maken dan we al zijn.