Een heerlijk synthetisch concept dat in de eeuwen dat het heeft bestaan en dat er onophoudelijk over werd gepiekerd veel vroeggrijze bollebozen tot gevolg heeft gehad is waarheid. Dat waarheid iets heeft te maken met overeenstemming, daar zijn ze het allemaal over eens. De vraag is alleen, wat met wat overeen zou moeten stemmen. Zinnen die de wereld beschrijven moeten elkaar niet tegenspreken, zodat er geen flauwekul ontstaat. Dat is natuurlijk aardig gezegd, maar hoe weten we eigenlijk of die zinnen de wereld beschrijven? Omdat ze met de wereld zelf overeenstemmen? De beschrijving van wat wij water noemen past precies en uitsluitend op iets daarbuiten in de wereld, iets waar onvoorbereide woestijnreizigers een moord voor zouden doen en waar we in de winter op kunnen schaatsen. Dat klingt overtuigend, maar er zou natuurlijk een andere planeet kunnen zijn waar een vloeistof bestaat die alle eigenschappen van ons water heeft behalve dan dat het geen water is. En dan staan we weer met onze mond vol tanden.
Waarheid moet stimmen, stemmig zijn. Er moet iets in de stemming moet zijn, dat we poëtisch gesproken onze instrumenten zo moeten stemmen om ze te kunnen laten meezingen in het orkest van de waarheid. Of wij onszelf zo goed kunnen stemmen dat we meevibreren met de waarheid van het heelal moet helaas een open vraag blijven. Nietzsche zegt dat de waarheid een vrouw is, die redenen heeft om haar redenen te verbergen. Of is ze gewoon een stomme trut (truth) die gefrustreerd is dat haar redenen drogredenen zijn. De waarheid blijft ongrijpbaar.
Maar er kunnen toch wel hier en daar uitspraken zijn waarvan we met goed fatsoen kunnen zeggen dat ze waar zijn? De uitspraken die de wetenschap produceert en regelmatig redigeert, die kunnen toch niet zonder een bepaald kernbestand aan uitspraken die ook waar zijn wanneer Einstein zijn klomp breekt? Jazeker, wiskunde! Dat is één en al waarheid, dat is waarheid in het kwadraat. De wortel van twee is geen rationaal getal, punt uit. Dat we niet weten wat de wortel van twee dan wel precies is doet daar niets aan af. Maar dan kunnen we toch weer achterdochtig worden. Want er zouden verschillende manier kunnen bestaan, waar te zijn. En dat met die wortel van twee is waar op de manier waarop twee gelijk is aan zichzelf, de manier waarop de uitspraak dat deze zin eenendertig woorden heeft waar is. Maar we willen waarheid op de manier waarop een uitspraak over de wortels van onze geliefde olijfboom waar zijn, niet de wortel uit twee of drie. We willen een waarheid waarvoor we de wapenen kunnen opnemen, al het andere is maar steriel geneuzel. We willen een waarheid die machtig zal heersen over het ondermaanse, een waarheid met een drietand en een zak vol represailles die hij over ons kan uitstorten in het geval we hem belachelijk maken. We willen een vaderlijke waarheid die ertoe doet. Een lichtvoetige waarheid die we met kettingen vast moeten leggen omdat ze anders wegvliegt is een schandaal.
Hoe schandalig ook, toch is de waarheid een elfje met boterbloemen op haar hoofd dat sierlijk tussen ons door danst. Een lieftallig klein elfje dat de stemmigheid van de verhouding tussen organismen en lichamen in het algemeen doormeet met fijne tentakeltjes. Een elfje met blosjes op haar wangen als vroegrijpe framboosjes en een neusje klein en zacht. Een elfje dat welhaast zwevend op haar voetjes trippelt met lange golvende goudblonde haren in sierlijke vlechtjes langs haar hoofd. Zes vleugeltjes hechten aan haar mooie rug, en ze bewegen zich parmantig als het elfje op ons af komt om de stemmigheid te meten tussen ons en de wereld die we mogen bevolken. Om haar beentjes draagt ze zijdezachte kousen die lijken te glanzen bij volle maan. Haar vingertoppen zijn versierd met schitterende robijntjes en op haar hoofd deint een purperen adelaarsveertje zachtjes in de wind.
En dat is niet alleen mijn mening, nee dat is zo, en daarvoor haal ik mijn Kalashnikov uit het vet en laad ik hem met alle onheil en rampzaligheid die ik op mijn zwerftochten over onze planeet heb kunnen vinden; daarvoor snoer ik me bommengordels en -bretels om met de zwaarste granaten, daarvoor leg ik me een arsenaal toe om dood en verderf te zaaien over de ongelovige bastards, die anders over de waarheid denken, ja ik zal voor haar strijden zoals nog nooit iemand voor de waarheid heeft gestreden.