Als het kapitalistische kaartenhuis in elkaar dondert geloof ik dat er de volgende dag een medicijn tegen kanker wordt ontdekt. En een auto die op lucht rijdt. En genoeg voedsel voor iedereen. En wereldvrede.
De wetenschap staat te popelen om eindelijk verlost te zijn van de hersenloze interessegroepen die haar tegenwerken. Politici dromen over wandelgangen zonder lobbyisten. Medewerkers van ieder pluimage hopen op het seintje, dat ze eindelijk iets zinvols mogen gaan doen. Filosofen staan in de startblokken om zin te produceren in de ruïnes van het autistische systeem.
Het is een prettig gestoorde gedachte. Wat zou het eigenlijk kunnen betekenen, dat “het kaartenhuis in elkaar dondert”? We kunnen over ons economische systeem alleen spreken in metaforen. We schermen met uitdrukkingen als “crash”, “depressie” of “gezonde groei”, zodat de gewone burger zich een fijne voorstelling kan maken bij wat in realiteit alleen maar getallen in grote computers zijn. Het in elkaar donderen van het kaartenhuis is simpel: al die getallen worden in een klap nul.
Al het spaargeld weg, alle schulden weg. Bedrijvigheid stopt in eerste instantie. Mensen die gisteren schatrijk waren merken dat ze vandaag geen honkbalknuppel meer kunnen kopen om hun ingebeelde rijkdom te verdedigen. Wat centrale banken ook doen om “de economie” weer aan te wakkeren, de cijfers blijven nul, bijvoorbeeld door toedoen van een hackerscollectief.
Als romantische natuur stel ik me dan altijd voor dat Alice op haar balkon schuifelt en haar buurman Bob eerst verlegen, dan iets indringender en tenslotte vol overtuiging vraagt of ze een warme trui van hem mag lenen. Bob geeft haar wat ze nodig heeft en Alice maakt een kleine aantekening “niet vergeten tomatensoep te koken (Bob)”. Mensen leren elkaar ineens zijdelings (rhizomatisch) kennen. Al het bullshit-werk verdwijnt als sneeuw voor de zon, terwijl de essentiële dingen op een magische manier gewoon gebeuren. Er wordt een tam achterhoededebat gevoerd of er dan een intelligente ontwerper is die onze samenleving zo duizelingwekkend efficiënt heeft gecreëerd. De mensen laven zich aan de sublieme orde waaraan ze deelhebben en voeren dronken van geluk hun taken uit.
Tsja. Jij durft, met je grote dromen, zeggen de mensen dan, terwijl ze angstvallig nog maar eens inloggen bij online banking om te kijken of de teveel betaalde premie wel op tijd is teruggestort. En wij? Wij zijn te bang om niet te dromen.