Dode woorden

Ik begin de zondagochtend met geld verdienen. Direct vanuit mijn bed, kussen onder m’n laptop. Op deze mooie Chinese nieuwjaarsdag zou ik willen dansen, zingen, beminnen en vol vuur mijn wensen over het Jaar van de Haan opschrijven, met mijn geestverwanten de draak willen steken en slimme polemiek bedrijven. Ik zou willen lachen, hardlopen, dichten, bewonderen, drinken en opstaan.

Maar ik zit in mijn kamertje en de duivel pist nog steeds in mijn verhemelte. Het is een zeurende pijn die steeds terugkomt wanneer ik, zoals nu, weer eens iets wil gaan schrijven.

Ik blijf deze column trouw. Of ik nu iets te melden of te schelden heb of niet, iedere maandagochtend staat er een nieuwe op mijn website. Dat geeft structuur en die houdt me op de been.

Dat geld verdienen betrof vanmorgen de vertaling van de handleiding van een koffiezetapparaat.

Poëzie is het vermogen om zelfs die woorden te laten dansen, die reeds volledig gefunctionaliseerd zijn, heeft ooit een groot dichter gezegd, wiens bestaan ik bij deze verzin. Schoonheid projecteren op dode taal die mijlenver van ons hart staat, hun betekenisgeraamtes aankleden met de kleurrijke flarden van onze herinnering. De dood van zin en betekenis door de straten laten paraderen in een Dia de los Muertos, met eindeloos spektakel. Plaats het koffiefilter in de filterhouder. Zorg ervoor dat er geen koffiedik in de kan achterblijft. Dat is belangrijk, anders kan het apparaat kapot gaan.

Een goede vriend van me in Berlijn, die ik ken van de filosofie, maakt zich grote zorgen over de ‘postfaktische’ tendenzen in onze samenleving. Het mechanisme is eenvoudig: je herhaalt iets net zo vaak totdat je publiek aan zichzelf gaat twijfelen en toegeeft dat hun kennis ook ‘maar een mening’ is. Er is geen autoriteit die we even kunnen bellen om een ware betekenis te achterhalen (en al zou die er zijn, zo’n telefoongesprek is onbetaalbaar). De warmhoudplaat kan erg heet worden. Schakel het apparaat na gebruik altijd uit en trek de stekker uit het stopcontact.

Het is het spook van het nihilisme, dat weer de kop opsteekt. Wanneer niets meer de betekenis van onze woorden garandeert grijpen we altijd in het luchtledige. Dan kun je net zo goed over koffiezetapparaten schrijven als den Versuch einer Daseinsanalyse. Daar houd je tenminste geld aan over en geld geldt tot het laatst. Want geld heeft de oudste betekenis van allemaal: macht.

Geef een reactie