Welkom bij de jubileumeditie van onze cursus. De cursus is geproduceerd in de stad Seoel, en het gedicht van vandaag gaat over die stad.
Hölderlin in Seoel
Iedereen in Nederland weet dat het gevaar van de dood
hier op de loer ligt en als het gebeurt zul je niet sterven
maar word je obliterated. Ze weten het precies.Ze weten het beter dan de poezen hier,
beter dan de vogels en beter dan de lucht:deze stad is een moloch, een kannibaal,
een open interbellum, een eeuwig
uitgesteld duel –Waar echter gevaar is, groeit het reddende ook, zoals de dichter zegt.
Ja het reddende woekert hier, het puilt
uit alle huizen,Je kunt hier een goede, lange kankerbehandeling krijgen
sommige meisjes bleken hun haar,
sommige hun tanden en
sommige laten hun maagdenvlies herstellenIn een groot park bij een drooggelegde fontein
stapt een lange dichter op me toe en groet me
in een voorname taal vertelt hij over zijn verleden als boomzijn taal is zo mooi, zo drinkbaar dat ik denk
is het reddende niet ook het verre?
Het gedicht is verbeterbaar, maar de overbodige verwijzing naar Ginsburg (‘moloch / kannibaal’) werkt vervuilend. Ik begrijp dat zoiets soms verleidelijk is, maar we moeten hier niet te snel aan toegeven. De verwijzing naar Hölderlin is genoeg, maar dat mag iets meer voeten in de aarde hebben dan het cliché over het reddende. De pointe van het gedicht, ‘het reddende is het verre’, verwart en verdampt wanneer we erover nadenken. Wat is de Koreanen gelegen aan het ‘verre’? Waarschijnlijk wilde de auteur nét iets anders zeggen, en het is vandaag de uitdaging dat te achterhalen.
iedereen heeft de beschikking over mondkapjes voor het fijnstofgevaar / en drinken, drinken
We kunnen het ‘reddende’ op die manier illustreren, maar de poëzie wordt er een stuk saaier door. Het interessantste aspect van het uitgangsgedrocht was juist dat het reddende ‘uit de huizen puilt’, en de dichter vindt dat allemaal teveel van het goede. In plaats daarvan is het reddende voor hem de verbeelding (?).
Ver hoeven we niet te kijken, reeds de roman Hyperion is voldoende om de associatie met de stad te rechtvaardigen:
Eines zu sein mit allem, was lebt, in seliger Selbstvergessenheit wiederzukehren ins All der Natur, das ist der Gipfel der Gedanken und Freuden
Wir trennen uns nur, um inniger einig zu sein, göttlich-friedlich mit allem, mit uns. Wir sterben, um zu leben
Bij Hölderlin gaat het om het in zich gesplitste Ene; past dit niet precies bij de tweedeling van Noord- en Zuid-Korea? Die gedachte codeer ik liever niet in het gedicht, dat mogen de lezers die Hölderlin een beetje kennen er zelf bij bedenken.
Hoe kunnen we nu het slot verbeteren? de dichter nam zijn mondkapje af en zette een fles aan zijn mond / zijn taal is zo mooi dat ik denk / er schuilt waarde in het gevaar.
Dat lijkt op het cliché van Lucebert, de kwetsbare waarde, de aanraakbaarheid, leven in het nu, in het hart van de tijd. Maar er ís geen reëel gevaar, er is alleen het reddende, tot je er maf van wordt. we maken ons eigen gevaar? Of is dat te makkelijk? een boom vertelde me over zijn verleden als dichter? ik vroeg of ik in zijn schaduw mocht / hij kon de stad horen zingen / hij laat het geluid wegsterven over de rotsbergen die haar omringen (klassieke, saaie, observatie) / het is hard werken, de bussenogen (de bussen hebben hier echt ogen) / vanaf de toren heb je het beste uitzicht (Hölderlins toren, flauw) / een loden strook onder een krijtwitte lucht /
Dat is niet veel soeps. We zullen het op een andere manier moeten doen. Dit is ons resultaat:
Hölderlin in Seoel
De Nederlander weet dat de dood hier op de loer ligt
en als het gebeurt zul je niet sterven
maar word je obliterated. Hij weet het precies,hij weet het beter dan de poezen hier,
beter dan de vogels in de lucht.Het gevaar kijkt uit over deze stad
en waar het gevaar is,
daar groeit het reddende ook.Ja! het reddende woekert hier, het puilt
uit alle huizenJe kunt een goede, lange kankerbehandeling krijgen
sommige meisjes bleken hun haar, of hun huid
sommige laten hun maagdenvlies herstellenIn een groot park bij een drooggelegde fontein
stapt een lange dichter op me toe
met een voorname stem begint hij te vertellenover zijn verleden als boom
zijn taal is zo mooi, zo drinkbaar
Komt het beeld van de stad Seoel uit de verf? Is de associatie met Hölderlin ‘vruchtbaar’, zoals de volksmond zegt? Zouden jullie het beter doen? Commentaar graag!